TÜİK, 2023 yılına ilişkin Türkiye Yaşlı Profili Araştırması verilerini yayımladı. Buna göre; hipertansiyon, diyabet, kalp hastalığı, kanser, böbrek yetmezliği, inme-felç, hepatit, astım ve benzeri kronik (süreğen) hastalığı olan 65 ve daha yukarı yaştaki kişilerin oranı yüzde 78,7 oldu. Kronik hastalığının günlük faaliyetlerini ciddi ölçüde kısıtladığı belirtenlerin oranı yüzde 32,3, ciddi ölçüde kısıtlamadığını belirtenlerin oranı yüzde 55,2 ve kısıtlamadığını belirtenlerin oranı yüzde 12,5 oldu. Kronik hastalığı olan kişilerin oranının en fazla olduğu bölge yüzde 83 ile Doğu Karadeniz oldu. Bu bölgede kronik hastalığının günlük faaliyetlerini ciddi ölçüde kısıtladığını belirtenlerin oranı ise yüzde 46,6 oldu. Kronik hastalığı olan kişilerin oranının en az olduğu bölge yüzde 74,9 ile Doğu Marmara olarak gerçekleşti. Bu bölgede kronik hastalığının günlük faaliyetlerini ciddi ölçüde kısıtladığını belirtenlerin oranı ise yüzde 30,2 kaydedildi.
YÜZDE 10,1'İ GÖRME PROBLEMİ YAŞIYOR
65 ve daha yukarı yaştaki kişilerde, görmede zorluk çeken kişilerin oranı yüzde 10,1, duymada zorluk çekenlerin oranı yüzde 10,6, konuşmada zorluk çekenlerin oranı yüzde 2,2 oldu. Yürüme, merdiven çıkma veya inmede zorluk çekenlerin oranı yüzde 27,1, bir şeyler taşıma veya tutmada zorluk çekenlerin oranı yüzde 29,7, yaşıtlarına göre öğrenme, basit dört işlem yapma, hatırlama veya dikkatini toplamada zorluk çekenlerin oranı ise yüzde 13,8 olarak belirlendi. Görmede zorluk çeken 65 ve daha yukarı yaştaki erkeklerin oranı yüzde 8,4, kadınların oranı yüzde 11,4, duymada zorluk çeken erkeklerin oranı yüzde 10, kadınların oranı yüzde 11, konuşmada zorluk çeken erkeklerin oranı yüzde 2, kadınların oranı yüzde 2,3 oldu. Yürüme, merdiven çıkma veya inmede zorluk çeken erkeklerin oranı yüzde 18,2, kadınların oranı yüzde 34,3, bir şeyler taşıma veya tutmada zorluk çeken erkeklerin oranı yüzde 19,9, kadınların oranı yüzde 37,5 oldu. Yaşıtlarına göre öğrenme, basit dört işlem yapma, hatırlama veya dikkatini toplamada zorluk çeken erkeklerin oranı yüzde 8,7, kadınların oranı yüzde 18,0 oldu. Görmede zorluk çeken kişilerin oranının en yüksek olduğu bölge yüzde 18,4 ile Güneydoğu Anadolu Bölgesi, duymada zorluk çeken kişilerin oranının en yüksek olduğu bölge yüzde 15,4 ile Kuzeydoğu Anadolu Bölgesi, konuşmada zorluk çeken kişilerin oranının en yüksek olduğu bölge ise yüzde 4,6 ile Güneydoğu Anadolu Bölgesi oldu.
Genel sağlık durumunu iyi olarak belirten 50 ve daha yukarı yaştaki kişilerin oranı yüzde 32,4, çok iyi olarak belirtenlerin oranı yüzde 2,5 olarak gerçekleşti. Sağlık durumunu orta olarak belirten kişilerin oranı yüzde 45,9 iken; kötü olarak belirtenlerin oranı yüzde 16,9 ve çok kötü olarak belirtenlerin oranı yüzde 2,4 oldu. 65 ve daha yukarı yaştaki kişilerde ise genel sağlık durumunu iyi olarak belirten oranı yüzde 21,4, çok iyi olarak belirtenlerin oranı yüzde 1,3, orta olarak belirten kişilerin oranı yüzde 48,7, kötü olarak belirtenlerin oranı yüzde 24,6 ve çok kötü olarak belirtenlerin oranı yüzde 4,1.
YÜZDE 18,3'Ü EGZERSİZ YAPIYOR
Her gün veya hemen hemen her gün fiziksel aktivite, egzersiz veya spor yapan 50 ve daha yukarı yaştaki kişilerin oranı yüzde 21,5 olurken; bu oran 65 ve daha yukarı yaştaki kişiler için yüzde 18,3 şeklinde kaydedildi. Her gün veya hemen hemen her gün fiziksel aktivite, egzersiz veya spor yapan 65 ve daha yukarı yaştaki erkeklerin oranı yüzde 25,5, kadınların oranı yüzde 12,5 oldu. Hiçbir zaman fiziksel aktivite, egzersiz veya spor yapamayan 65 ve daha yukarı yaştaki kişilerin oranı yüzde 51,4 oldu. Erkeklerin oranı yüzde 43,3 iken kadınların oranı yüzde 57,8 kaydedildi. Hiçbir zaman fiziksel aktivite, egzersiz veya spor yapamayan 65 ve daha yukarı yaştaki kişilerin yüzde 66,2'si sağlık nedeniyle yapamadığını belirtti. Bu oran erkekler için yüzde 58, kadınlar için ise yüzde 71,1 oldu.
YÜZDE 11,3'Ü SİGARA İÇİYOR
Her gün tütün mamulü kullanan 50 ve daha yukarı yaştaki kişilerin oranı yüzde 21,6 oldu, 65 ve daha yukarı yaştaki kişilerin oranı yüzde 11,3 belirlendi. Her gün tütün mamulü kullanan 65 ve daha yukarı yaştaki erkeklerin oranı yüzde 20, kadınların oranı yüzde 4,3 oldu. Evde yalnızken kendini güvende hisseden 65 ve daha yukarı yaştaki kişilerin oranı yüzde 86,6 olurken; bu oran erkeklerde yüzde 91,3, kadınlarda ise yüzde 82,9 olarak gerçekleşti. Evde yalnızken kendini güvende hissetmeyen ya da kısmen güvende hisseden kişilerin oranı yüzde 13,4 oldu. Bu oran erkeklerde yüzde 8,7, kadınlarda ise yüzde 17,1 oldu. Evde yalnızken kendini güvende hisseden 65 ve daha yukarı yaştaki kişilerin oranı yüzde 92,5 ile en fazla Batı Marmara Bölgesi'nde görüldü. Evde yalnızken kendini güvende hisseden kişilerin oranı yüzde 75 ile en az Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde görüldü.
Son 12 ay içinde konutun içinde ya da dışında düşen 50 ve daha yukarı yaştaki kişilerin oranı yüzde 17,5 iken; bu oran 65 ve daha yukarı yaştaki kişiler için yüzde 24 oldu. Konutun içinde ya da dışında düşen 65 ve daha yukarı yaştaki erkeklerin oranı yüzde 19,1, kadınların oranı yüzde 28.
YALNIZ YAŞAYANLARIN ORANI YÜZDE 20,4
Yalnız yaşayan 65 ve daha yukarı yaştaki kişilerin oranı yüzde 20,4 iken; eşiyle yaşayan kişilerin oranı yüzde 35,8, oğlu/gelini, kızı/damadı ve torunlarıyla yaşayan kişilerin oranı yüzde 17, eşi ve çocuklarıyla yaşayan kişilerin oranı ise yüzde 13,1 oldu. Yalnız yaşayan erkeklerin oranı yüzde 11,9, eşiyle yaşayanların oranı yüzde 46,5, eşi ve çocuklarıyla yaşayanların oranı yüzde 19,1, oğlu/gelini, kızı/damadı ve torunlarıyla yaşayanların oranı yüzde 6,2 oldu. Yalnız yaşayan kadınların oranı yüzde 27,2, eşiyle yaşayanların oranı yüzde 27,3, eşi ve çocuklarıyla yaşayanların oranı yüzde 8,4, oğlu/gelini, kızı/damadı ve torunlarıyla yaşayanların oranı yüzde 25,7 oldu.
YÜZDE 85,7'Sİ TELEFON KULLANIYOR
65 ve daha yukarı yaştaki kişilerin yüzde 85,7'sinin telefon kullanabildiği, yüzde 55,1'inin alışverişini kendi yapabildiği, yüzde 61,1'inin yemeğini kendi hazırlayabildiği, yüzde 76,6'sının ev temizliği yapabildiği görüldü. Kişilerin yüzde 72,8'sinin çamaşır yıkayabildiği, yüzde 76,3'ünün yolculuk yapabildiği, yüzde 85,5'inin ilaçlarını kendi başına kullanabildiği, yüzde 74'ünün parasal işlerini yapabildiği tespit edildi. Ayrıca, yüzde 86,5'inin kendi başına banyo yapabildiği, yüzde 89,5'inin kendi başına giyinebildiği, yüzde 92,1'inin kendi başına tuvaletini yapabildiği, yüzde 92,1'inin kendi başına yataktan kanepeye geçebildiği, yüzde 83,1'inin tuvaletini tutabildiği, yüzde 95,2'sinin yemeği kendi başına yiyebildiği belirlendi. Akıllı cep telefonu kullanan 65 ve daha yukarı yaştaki kişilerin oranı yüzde 52,7, tuşlu cep telefonu kullanan kişilerin oranı yüzde 32, bilgisayar kullananların oranı yüzde 6 ve tablet kullananların oranı yüzde 3,9 kaydedildi. Akıllı cep telefonu kullanan erkeklerin oranı yüzde 60,8, kadınların oranı yüzde 46,2 iken, tuşlu cep telefon kullanan erkeklerin oranı yüzde 31,1, kadınların oranı ise yüzde 32,6 oldu. Bilgisayar kullanan erkeklerin oranı yüzde 8,9, kadınların oranı yüzde 3,6 iken tablet kullanan erkeklerin oranı yüzde 5,1, kadınların oranı ise yüzde 2,9 oldu.
KADINLAR DİZİ İZLİYOR
Haber ve tartışma programlarını izleyen 65 ve daha yukarı yaştaki kişilerin oranı yüzde 44,1 iken; TV dizilerini seyredenlerin oranı yüzde 21,6, gündüz kuşağı programlarını seyreden kişilerin oranı yüzde 15,6 ve belgesel programlarını seyreden kişilerin oranı yüzde 5,1 oldu. Yarışma programlarını seyredenlerin oranı yüzde 3,5, spor programlarını seyredenlerin oranı yüzde 2,4, müzik programlarını seyredenlerin oranı yüzde 1,4, diğer programları seyredenlerin oranı yüzde 0,3 iken; TV izlemeyenlerin oranı yüzde 6,1 oldu. TV programları içinde 65 ve daha yukarı yaştaki erkeklerin en fazla yüzde 69 ile haber ve tartışma programlarını, kadınların ise en fazla yüzde 32,5 ile TV dizilerini, yüzde 26,4 ile gündüz kuşağı programlarını ve yüzde 23,4 ile haber ve tartışma programlarını seyrettikleri belirlendi.
